Kupuj odpowiedzialnie
Ograniczając zakupy, wykorzystując używany sprzęt i odzyskując surowce wtórne, walczymy z efektem cieplarnianym, poprzez ograniczanie niepotrzebnego zużycia energii oraz zasobów, których na Ziemi jest coraz mniej. Wystarczy przemyśleć czy kupowany nowy sprzęt jest nam na pewno potrzebny i zadbać o prawidłowe wykorzystanie starego. To podstawowe zasady przyświecające działalności edukacyjnych Fundacji Odzyskaj Środowisko.
Według GUS statystyczny Polak kupuje nawet do 14 kilogramów sprzętu komputerowego, RTV i AGD rocznie, a wydatki na nowe gadżety plasują się na 3 miejscu wśród kategorii zakupowych – zaraz za paliwem oraz odzieżą i obuwiem. Najczęściej do decyzji o zakupie sprzętu skłania chęć otoczenia się głośno reklamowanymi nowinkami elektronicznymi, a nie konieczność wymiany zepsutego.
Równocześnie ekolodzy alarmują, że groźna dla środowiska i powodująca efekt cieplarniany produkcja CO2 ciągle rośnie. Jest to skutkiem postępu technologicznego i konsumpcyjnego stylu życia, które stały się motywacją do kupowania coraz to nowszych sprzętów. Tymczasem wyprodukowanie tony wyrobów stalowych wymaga emisji co najmniej 1,5 tony CO2 do atmosfery. Uzyskanie tony czystego szkła jest jednoznaczne z emisją około 1,2 tony CO2, tworzyw sztucznych – w zależności od ich rodzaju i składu – od 1,3 do 2 ton emisji CO2. Niechlubnymi rekordzistami są metale nieżelazne oraz szlachetne – dla przykładu uzyskanie tylko jednej tony aluminium wymaga wypuszczenia do atmosfery aż 12 ton CO2. A materiały te znajdują się w każdym kupowanym i wyrzucanym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
Dlatego tak ważne są przemyślane zakupy, dostosowane do realnych potrzeb, a nie do zmieniającej się mody. Bo jeśli na przykład telewizor nadal działa lub nadaje się do naprawienia to z korzyścią dla środowiska można wstrzymać się z zakupem kolejnego. Albo oddać sprzęt komuś kto będzie się z niego cieszył jeszcze przez kilka lat. Świadome powinno być także postępowanie ze zużytym sprzętem, nie nadającym się już do naprawy i wykorzystania. Bo co niby się stanie jeśli mały, stary telefon komórkowy wyrzucimy do zwykłego kosza? Przede wszystkim wodę, ziemię i powietrze zatrują rtęć, ołów, związki bromu, chrom, kadm i nikiel czy azbest. A metale, w tym również szlachetne, plastik i szkło, które mogłyby być poddawane recyklingowi – bezpowrotnie przepadną. Tymczasem ten sam telefon wrzucony do pojemnika na zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny jest rozkładany na czynniki pierwsze, a niektóre z nich można poddawać recyklingowi nawet 10 razy. Wystarczy o tym tylko pomyśleć.
Materiały edukacyjne zrealizowane w ramach projektu „Zmniejszamy negatywny wpływ elektroodpadów na środowisko 2019”
