Czym są elektrośmieci?

Stare telefony, kable, ładowarki, aparaty fotograficzne, zużyte baterie – elektroodpady towarzyszą nam zarówno w domu, jak i w miejscu pracy. Szacuje się, że w naszych domach i mieszkaniach wciąż zalega 20 milionów sztuk zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Gdyby zużyty sprzęt elektryczny, który co roku wymieniamy na nowy, zapakować do pociągu towarowego, byłby on w stanie opasać całą Ziemię!

Niezwykłe śmieci

Grupa elektrośmieci to ściśle określona grupa odpadów. Definicja jest dość prosta, po pierwsze ELEKTRO-, zaliczają się do niej przedmioty działające na prąd lub na baterie. -ŚMIECI, czyli urządzenia, które są popsute lub niepotrzebne. Formalnie tę grupę odpadów nazywamy Zużytym Sprzętem Elektrycznym i Elektronicznym (ZSEiE).

Dlaczego wspomniany pociąg otoczyłby kulę ziemską? ZSEiE to szereg rozmaitych urządzeń, z których korzystamy każdego dnia – w domu, w pracy lub szkole. To zepsute telefony, drukarki lub radia, albo wyposażenie kuchenne jak lodówka, kuchenka mikrofalowa, mikser. Sprzęt elektryczny towarzyszy nam nawet podczas spaceru w postaci infrastruktury miejskiej jako sygnalizacja świetlna i latarnie.

Odpady tego typu są zaliczane do niebezpiecznych. Dlaczego? W lodówkach występuje na przykład freon, a w kineskopie telewizora kadm oraz związki bromu, które są szkodliwe dla środowiska i człowieka.

Odpad niebezpieczny

Zasady prawidłowego postępowania z elektrośmieciami określa Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Nie wolno ich samodzielnie demontować, porzucać, ani wyrzucać do zwykłego śmietnika – doskonale o tym przypomina znak przekreślonego kosza. Za nieprzestrzeganie przepisów grozi kara grzywny od 5000 złotych!

Szkodliwe substancje takie jak: ołów, rtęć, kadm, chrom czy beryl to elementy składające się na urządzenia elektryczne. Oznacza to, że jeśli trafią do lasu czy na wysypisko, toksyczne pierwiastki przedostaną się do powietrza, gleby i wód gruntowych, co w skrajnych przypadkach może powodować zagrożenie zdrowia ludzi i zwierząt.

Dlaczego jeszcze na elektrośmieci należy zwrócić szczególną uwagę? Ich właściwa utylizacja zaczyna się od selektywnej zbiórki, która wcale nie jest tak wymagająca jakby mogło się wydawać.

Recykling? Szansa

Demontażem i recyklingiem elektroodpadów mogą zajmować się wyłącznie wyspecjalizowane zakłady  przetwarzania. ZSEiE są kopalnią wielu cennych surowców – nie tylko miedzi i aluminium, ale również złota i srebra, a recykling jest szansą na ich ponowne wykorzystanie.

Niewątpliwą zaletą recyklingu jest nie tylko ograniczenie wydobycia zasobów naturalnych, ale też ograniczenie kosztów eksploatacji złóż.

Nowe technologie to nie tylko smart-gadżety i energooszczędne wyposażenie domu, ale także szansa na rozwój sektora gospodarki obiegu zamkniętego. Recykling ZSEiE nie pozostaje w tyle i podąża za prężnie rozwijającym się rynkiem.