Pszczoły to mistrzynie recyklingu – nie tylko od święta
Z okazji Wielkiego Dnia Pszczół, który obchodzony jest 8 sierpnia, warto wyruszyć na szlak pasiek z recyklingu. 45 uli w 13 miastach w całej Polsce przypomina mieszkańcom o selektywnej zbiórce elektrycznych śmieci i roli pszczół w ekosystemie. Ule ze zużytych bębnów od pralek mają znaki szczególne: czerwone daszki oraz korpusy ze stali z charakterystycznymi heksagonami. Tych unikatowych domów dla pszczół miodnych nie da się nie zauważyć.
Trzy kolory: czerwony, niebieski i biały
Pasieki z recyklingu nawiązują do czerwonych pojemników na małogabarytowy zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. W całej Polsce mieszkańcy mają do dyspozycji prawie 2 000 czerwonych pojemników na małe elektroodpady np. zużyte laptopy, aparaty fotograficzne, telefony czy czajniki elektryczne. Co ciekawe, pszczoły nie widzą czerwonego koloru, na szczęście nie przeszkadza im to w orientacji i powrocie do właściwego ula. Wszystko za sprawą feromonów matki, czyli pszczelej królowej, która pełni bardzo ważną rolę, bo składa w komórkach plastra jaja, z których wygryzają się kolejne pokolenia pszczół robotnic i trutni. Kolory, które pszczoły doskonale rozpoznają to m.in. niebieski i biały. Przegorzan, chaber bławatek, hyzop lekarski, facelia błękitna, gryka czy śnieguliczka biała to tylko niektóre z roślin miododajnych w tych kolorach. Według danych FAO (ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa) z listy 100 roślin uprawnych , które razem zapewniają ponad 90 % żywności w 146 krajach świata, aż 71 jest zapylanych przez pszczoły miodne i dzikie zapylacze.
Pszczoły zero waste
Rodzina pszczela opanowała zasady gospodarki cyrkularnej po mistrzowsku. W ulu nic się nie marnuje, a heksagonalne komórki pozwalają na maksymalne wykorzystanie powierzchni. Średnica komórki, w której wygryzają się robotnice mierzy od 5,2 – 5,4 mm. Nieco większe trutnie potrzebują komórki o szerokości 6,2- 6,4 mm. Warto zwrócić uwagę, że wszystkie komórki są odchylone od poziomu o 8 stopni, dzięki czemu nie tylko obserwujemy idealną strukturę plastra, ale także mamy gwarancję, że miód i nektar nie wypływają poza ramkę. Oprócz efektywnego wykorzystania przestrzeni zaletą sześciokątnych komórek są: odporność na mechaniczne uszkodzenia i oszczędność energii również w produkcji wosku.
„Komórki o przekroju sześciokąta świetnie do siebie przylegają, nie ma pustych przestrzeni, dlatego heksagony stały się inspiracją dla konstruktorów i inżynierów: znajdziemy je m.in. w konstrukcjach samolotów, śmigłowców, budynków, ale także całych miast. Słynna idea Hexagonopolis została opracowana już w 1927 r. przez Noulana Cauchona. Tak więc biomimetyka, czyli najprościej mówiąc inspiracja światem przyrody, ma się dziś świetnie”
– mówi Kinga Rodkiewicz z Fundacji Odzyskaj Środowisko.
Wśród produkowanych przez rodzinę pszczelą produktów: miód, wosk, kit pszczeli, mleczko czy pierzga – każdy ma swoją określoną funkcję i wykorzystywany jest w 100 proc. „Weźmy pod lupę np. mleczko pszczele czyli specjalną wydzielinę gruczołów gardzielowych pszczół robotnic. Bogate w substancje odżywcze stanowi idealny pokarm dla larw pszczelich w pierwszym etapie ich rozwoju, natomiast jest wyłącznym pożywieniem dla matek pszczelich” – dodaje Rodkiewicz. W ulu, pomimo ciemności, panuje idealny porządek, a praca jest doskonale skoordynowana i zaplanowana.
BEE smart – nie tylko od święta
O pszczołach, miodnych i dzikich, warto pamiętać nie tylko 8 sierpnia. Jak podaje ONZ bez owadów zapylających wszyscy ponieślibyśmy ogromne straty. Piotr Socha, autor książki „Pszczoły” pisze, że praca zapylaczy wyceniana jest w samej Unii Europejskiej na 16 miliardów euro rocznie, w Stanach Zjednoczonych na 15 miliardów dolarów. W trosce o pszczoły ważne jest tworzenie bogatych baz pożytkowych, a więc sianie łąk kwietnych, koszenie z mniejszą częstotliwością, nasadzenia rodzimym roślin pyłko- i nektarodajnych, zostawienie miejsc półdzikich w ogrodach i ogródkach działkowych.
„Pszczoły od starożytności były uznawane za wyjątkowe stworzenia np. starożytni Egipcjanie wierzyli, że pszczoły to łzy boga słońca Ra, z kolei w antycznej Grecji mieszkańcy byli przekonani, że bogowie Olimpu spożywają nektar i miód, by zapewnić sobie nieśmiertelność. Słowianie zostawiali specjalne naczynie z miodem dla swoich zmarłych, by mogli nacieszyć się słodkim smakiem złotego nektaru. Tablice edukacyjne na pasiekach z recyklingu przypominają nam niezwykłą historię pszczół, ale także podkreślają ich znaczenie. Ale co najważniejsze, przypominają nam o konieczności troski o środowisko naturalne, ze szczególnym naciskiem na selektywną zbiórkę elektrycznych śmieci”
– podsumowuje Kinga Rodkiewicz.
Edukacyjne pasieki z recyklingu to element projektu Elektryczne Śmieci realizowanego wspólnie przez Miasta: Kraśnik, Opole, Białą Podlaską, Świdnik, Zamość, Wałbrzych, Iłżę, Krosno, Lublin, Otwock, Tychy we współpracy z organizacjami odzysku: RLG w Polsce, ERP Polska, AURAEKO.
Galeria zdjęć
